hırsızlık hastalığı ne demek?

Kleptomani (Hırsızlık Hastalığı)

Kleptomani, dürtü kontrol bozuklukları arasında yer alan ve kişilerin ihtiyacı olmamasına rağmen, kullanmadıkları veya değersiz olduklarını bildikleri nesneleri çalma dürtüsüne karşı koyamaması durumudur. Bu dürtü genellikle anksiyete, gerginlik veya heyecanla başlar ve çalma eylemiyle birlikte geçici bir rahatlama hissi oluşur. Ancak, bu rahatlama kısa sürelidir ve yerini suçluluk, utanç, pişmanlık ve depresyon gibi duygulara bırakır.

Kleptomaninin Belirtileri:

  • Karşı Konulamaz Dürtüler: Çalma dürtüsüne karşı koymakta sürekli zorlanma.
  • Gereksiz Nesneleri Çalma: İhtiyaç duyulmayan veya değersiz olan şeyleri çalma.
  • Çalma Öncesi Gerginlik: Çalma dürtüsü öncesinde artan gerginlik, anksiyete veya heyecan.
  • Çalma Sonrası Rahatlama: Çalma eylemi sırasında veya sonrasında kısa süreli bir rahatlama veya haz hissi.
  • Suçluluk ve Utanç: Çalma eyleminden sonra suçluluk, utanç, pişmanlık ve depresyon duyguları.
  • Planlı Olmama: Çoğu zaman planlanmamış, spontane bir şekilde gerçekleşen çalma eylemleri.
  • Kişisel Kazanç Amacı Gütmeme: Çalma eylemi genellikle kişisel kazanç veya intikam amacıyla yapılmaz.

Kleptomaninin Nedenleri:

Kleptomaninin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık, beyin kimyasındaki dengesizlikler (özellikle serotonin ve dopamin seviyelerindeki anormallikler), dürtü kontrolünü sağlayan beyin bölgelerindeki işlev bozuklukları ve psikolojik faktörlerin (travma, depresyon, anksiyete gibi) rol oynadığı düşünülmektedir.

Kleptomaninin Tedavisi:

Kleptomani genellikle psikoterapi ve ilaç tedavisinin kombinasyonu ile tedavi edilir.

  • Psikoterapi:
    • Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Çalma dürtülerini tetikleyen düşünceleri ve davranışları tanımlamaya ve değiştirmeye odaklanır. Bilişsel Davranışçı Terapi
    • Dürtü Kontrol Terapisi: Dürtüleri yönetme ve kontrol etme becerilerini öğretir. Dürtü Kontrol Terapisi
  • İlaç Tedavisi:
    • Seçici Serotonin Geri Alım İnhibitörleri (SSRI'lar): Serotonin seviyelerini düzenleyerek dürtü kontrolünü sağlamaya yardımcı olabilir. SSRI
    • Diğer Antidepresanlar ve Duygu Durumu Dengeleyiciler: Doktorun değerlendirmesine göre diğer ilaçlar da kullanılabilir. Antidepresanlar

Önemli Not: Kleptomani, sadece bir "alışkanlık" veya "karakter zayıflığı" değildir. Bu, tedavi gerektiren bir psikiyatrik bozukluktur. Bu nedenle, kleptomani belirtileri gösteren kişilerin bir uzmana başvurması önemlidir.